Ülkemizin de üyesi olduğu Uluslararası Denizcilik Teşkilatı’nın, Kasım 2001’de yapılan 22. Genel Kurul Toplantısı’nda, Aralık 2002’de gerçekleştirilecek Deniz Güvenliği konulu Diplomatik Konferans’ta kabul edilmek üzere gemi ve liman tesislerinin güvenliğiyle ilgili yeni önlemlerin geliştirilmesi konusunda oybirliğiyle anlaşmaya varılmıştır.
Bu konferansın hazırlığı, Teşkilat’ın Deniz Güvenliği Komitesi’ne havale edilmiştir.
Deniz Güvenliği Komitesi tarafından, denizde ya da deniz yoluyla olabilecek terör eylemlerinin önlenmesine yönelik yeni kuralların belirlenmesi amacıyla yoğun çalışmalar yapılarak toplantılar düzenlenmiş ve bu toplantıların neticesinde gemilerin ve liman tesislerinin güvenliğine yönelik yeni tedbirleri içeren Gemi ve Liman Tesislerinin Güvenliği için Uluslararası Kod (ISPS Kod) oluşturulmuştur.
ISPS Kod’un Kabulü:
Deniz Güvenliği Komitesi tarafından oluşturulan yeni tedbirlerin zorunlu olarak ve bir an evvel uygulamaya konulması amacıyla ISPS Kod’un ülkemizin de taraf olduğu 1974 tarihli Uluslararası Denizde Can Emniyeti Sözleşmesi’ne eklenmesi kararlaştırılmıştır.
Böylece,
ISPS Kod ile denizcilik sektörüne güvenlik (SECURITY) kavramı getirilmiş, gemilerle birlikte liman tesisleri de dahil olmak üzere, deniz güvenliğine yönelik yeni düzenlemelerin uygulanmasına başlanmıştır.
ISPS Kod’un Hedefleri:
- Uluslararası ticarette kullanılan gemileri ve liman tesislerini etkileyen güvenlik tehditlerini tespit etmek ve tehditleri önleyici tedbirleri almak amacıyla; Uluslararası Denizde Can Güvenliği Anlaşması’na taraf olan devletler, devlet kuruluşları, yerel makamlar, denizcilik ve liman endüstrileri arasındaki işbirliğini kapsayan uluslararası bir yapı tesis etmek,
- Değişen güvenlik seviyelerine uygun hareket edebilmeyi sağlayan plan ve işlemlere sahip olabilmek amacıyla, güvenlik değerlendirmeleri için bir metodoloji sağlamak,
- Güvenlikle ilgili bilgilerin erken ve etkin bir şekilde toplanmasını ve alışverişini temin etmek,
- Denizde güvenliği temin etmek için görev ve sorumlulukları ulusal ve uluslararası seviyede belirlemek,
- Uygun ve yeterli deniz güvenlik önlemlerinin yerinde olduğunun güvencesini vermektir.
ISPS Güvenlik Seviyeleri:
- Güvenlik Seviyesi 1, uygun asgari koruyucu güvenlik önlemlerinin her zaman için sürdürüleceği seviye anlamındadır.
- Güvenlik Seviyesi 2, artan bir güvenlik olayı riski sebebiyle belirli bir süre boyunca uygun ilave koruyucu güvenlik önlemlerinin sürdürüleceği seviye anlamındadır.
- Güvenlik Seviyesi 3, kesin hedefi tespit etmek mümkün olmasa dahi, bir güvenlik olayının muhtemel ya da gerçekleşmek üzere olması halinde, kısıtlı bir süre için, daha ileri düzeyde, belirli koruyucu güvenlik önlemlerinin sürdürüleceği seviye anlamındadır.
Marport’ta ISPS Uygulamaları:
Marport’un rıhtımlarına yanaşması planlanan her geminin ISPS Kod’a tabi olması gerekliği bulunduğundan, ISPS Kod’a tabi olmayan gemilere limana giriş izni Liman Başkanlığı tarafından verilmemektedir.
Liman giriş izni verilen her gemide Uluslararası Gemi Güvenlik Sertifikası’nın bulunması zorunludur.
Rıhtımlarımıza yanaşacak gemilerin tümünde Güvenlik Seviyesi’nin 1 olması şarttır, ancak zaruri nedenlerden dolayı daha yüksek güvenlik seviyesine sahip bir geminin limanımıza gelmesi durumunda, ivedilikle gemi ile liman tesisi arasında Güvenlik Deklarasyonu düzenlenmesi gerekmektedir.
Limanda bulunan gemilere çıkış yapabilmek için; gemi personeli olmak, gemi personeli olmayanlar için ise, İstanbul Limanı Mülki İdare Amirliği Ambarlı Limanı Daimi Giriş Kartı ve Dış Hatlara Sefer Yapan Gemilere Giriş-Çıkış Senelik İzin Belgesi’ne sahip olmak ya da Ambarlı Limanı Mülki İdare Amiri’nin yazılı izninin olması gereklidir.
